GIÁ TRỊ CẮT LỚP VI TÍNH TRONG KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM ĐỘNG MẠCH MẠC TREO TRÀNG TRÊN Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH

NGUYỄN ĐẠI HÙNG LINH1,, Nguyen Hoang Thanh Tu2, Nguyễn Tín Trung2
1 ĐHYK PHẠM NGỌC THẠCH
2 Khoa Chẩn đoán hình ảnh - BV Ung Bướu TP. Hồ Chí Minh

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm giải phẫu động mạch (ĐM) mạc treo tràng trên (MTTT) ở người trưởng thành bằng cắt lớp vi tính.


Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang thực hiện trên 218 bệnh nhân chụp cắt lớp vi tính vùng bụng tại Bệnh viện Ung Bướu TPHCM từ tháng 01/2023 đến tháng 05/2023. Chúng tôi khảo sát về nguyên ủy, đường kính ĐM MTTT, các biến thể, tương quan mạch máu kết tràng phải trong không gian.


Kết quả: ĐM MTTT hầu hết xuất phát từ động mạch chủ (97,2%), chủ yếu ngang mức thân sống L1 với gần 70%. Ngoài các nhánh kinh điển, chúng tôi ghi nhận ĐM MTTT có phân nhánh ĐM gan phải (15 trường hợp) và ĐM lách (1 trường hợp). Đường kính trung bình ĐM MTTT là 7,07 ± 1,10 mm. Giá trị bình thường đường kính ĐM MTTT của nữ nhỏ hơn nam (p<0,05).


ĐM hồi kết tràng xuất hiện trong tất cả các ca và 60,5% đi phía sau tĩnh mạch (TM) MTTT. ĐM kết tràng phải thấy trong 30,7% trường hợp và 91,2% đi trước TM MTTT. Có 21,1% trường hợp có ĐM kết tràng phải phụ. Khi ĐM KTP bắt chéo phía sau TM MTTT thì ĐMHKT cũng nằm phía sau trong tất cả các ca. Về tương quan trong không gian ba chiều giữa ĐM và TM MTTT thì dạng IV (không có ĐM kết tràng phải và ĐM hồi kết tràng đi sau TM MTTT) chiếm nhiều nhất (41,5%). Độ dài trung bình bắt chéo TM MTTT của ĐM kết tràng phải và ĐM hồi kết tràng lần lượt là 19,02 ± 3,66 mm và 11,35 ± 2,87 mm. Khoảng cách giữa nguyên ủy ĐM kết tràng phải và ĐM hồi kết tràng là 13,33 ± 4,09 mm.


Kết luận: Cắt lớp vi tính là phương pháp không xâm lấn và đáng tin cậy, có thể cung cấp chính xác về giải phẫu của động mạch mạc treo tràng trên, mối tương quan không gian với tĩnh mạch mạc treo tràng trên, giúp lên kế hoạch phẫu tích mạch máu và nạo hạch cũng như ngăn ngừa tổn thương mạch máu trong phẫu thuật nội soi ung thư kết tràng phải.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Mari FS, Nigri G, Pancaldi A, De Cecco CN, Gasparrini M, Dall’Oglio A, et al. Role of CT angiography with threedimensional reconstruction of mesenteric vessels in laparoscopic colorectal resections: a randomized controlled trial. Surg Endosc. 2013 Jun;27(6):2058–67.
2. Negoi I, Beuran M, Hostiuc S, Negoi RI, Inoue Y. Surgical Anatomy of the Superior Mesenteric Vessels Related to Colon and Pancreatic Surgery: A Systematic Review and Meta-Analysis. Sci Rep. 2018 Mar 8;8(1):4184.
3. Lê Văn Cường (2012), Các dạng và kích thước động mạch ở người Việt Nam, Nhà xuất bản Y học, TP. Hồ Chí Minh.
4. Goldberg BB, Perlmutter G. Ultrasonic evaluation of the superior mesenteric artery. J Clin Ultrasound. 1977 Jun;5(3):185–7.
5. Panagouli E, Lolis E, Venieratos D. A morphometric study concerning the branching points of the main arteries in humans: relationships and correlations. Ann Anat. 2011 Mar;193(2):86–99.
6. Bùi Quang Huynh, Nguyễn Duy Huề, Trịnh Hồng Sơn. Nghiên cứu các biến đổi giải phẫu của động mạch thân tạng và mạc treo tràng trên trên chụp cắt lớp vi tính 64 dãy. ĐIỆN QUANG VIỆT NAM. 2014 Apr;(15).
7. Jarnagin WR. Blumgart’s Surgery of the Liver, Biliary Tract and Pancreas 2 volume set. 7th ed. Elsevier; 2023.
8. Tekkis PP, Senagore AJ, Delaney CP. Conversion rates in laparoscopic colorectal surgery: a predictive model with, 1253 patients. Surg Endosc. 2005 Jan;19(1):47–54.
9. Turnbull RB, Kyle K, Watson FR, Spratt J. Cancer of the colon: the influence of the no-touch isolation technic on survival rates. Ann Surg. 1967 Sep;166(3):420–7.
10. Cirocchi R, Randolph J, Davies RJ, Cheruiyot I, Gioia S, Henry BM, et al. A systematic review and meta-analysis of variants of the branches of the superior mesenteric artery: the Achilles heel of right hemicolectomy with complete mesocolic excision? Colorectal Dis. 2021 Nov;23(11):2834–45.
11. Nguyễn Hoàng Bắc và cộng sự (2010). Khảo sát các dạng mạch máu đại tràng phải qua phẫu thuật nội soi đại tràng phảỉ. Y học TP Hồ Chí Minh, 14(1), 99–101.
12. Murono K, Kawai K, Ishihara S, Otani K, Yasuda K, Nishikawa T, et al. Evaluation of the vascular anatomy of the right-sided colon using three-dimensional computed tomography angiography: a single-center study of 536 patients and a review of the literature. Int J Colorectal Dis. 2016 Sep;31(9):1633–8.
13. Tajima Y, Ishida H, Ohsawa T, Kumamoto K, Ishibashi K, Haga N, et al. Three-Dimensional Vascular Anatomy Relevant to Oncologic Resection of Right Colon Cancer. International Surgery. 2011 Oct 1;96(4):300–4.