DÒ ĐỘNG TĨNH MẠCH MÀNG CỨNG VÙNG HỐ SỌ TRƯỚC TỪ NGUỒN NUÔI ĐỘNG MẠCH MẮT: NHÂN 4 TRƯỜNG HỢP ĐƯỢC CAN THIỆP NỘI MẠCH
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mở đầu: Dò động tĩnh mạch màng cứng (DĐTMMC) vùng hố sọ trước hiếm gặp với 5% so với DĐTMMC nói chung nhưng cơ xuất huyết cao hơn vị trí khác. Vị trí dò này thường có nguồn cấp máu từ nhánh sàng của động mạch mắt và do đó cách tiếp cận can thiệp nội mạch (CTNM) phải đảm bảo vừa tắc được vị trí dò vừa bảo tồn động mạch trung tâm võng mạc.
Phương pháp nghiên cứu: Báo cáo 4 ca bệnh nhân dò hố sọ trước, được can thiệp tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 1/2021 đến tháng 01/2024.
Kết quả: Các ca bệnh có đặc điểm chung là vào viện vì giảm thị lực, 1 ca xuất huyết não và 1 ca lồi mắt, CT/MRI khẳng định nguồn cấp máu là từ nhánh sàng của động nhánh mắt với giãn lớn tĩnh mạch dẫn lưu. CTNM tiếp cận đường động mạch mắt trong 4 ca, trong đó 1 ca tiếp cận động mạch mắt hai bên, 1 ca tiếp cận nhánh màng não của động mạch cảnh ngoài để tắc bổ sung. Thành công kỹ thuật với tắc hoàn toàn vị trí dò và bảo tồn động mạch trung tâm võng mạc trong tất cả các ca. Vi ống thông được sử dụng là Apollo đứt đuôi 3/4 ca, chất thuyên tắc Onyx 18 được sử dụng trong tất cả các ca. Biến chứng thủ thuật liên quan 1 trường hợp là xâm nhập onyx vào xoang dọc trên, tuy nhiên mức độ ít và không gây ảnh hưởng đến dòng chảy xoang tĩnh mạch dọc trên. Theo dõi sau can thiệp 90 ngày, không ghi nhận tái phát, cải thiện thị lực đáng kể 3/4 trường hợp.
Kết luận: Can thiệp nội mạch tiếp cận đường động mạch mắt trong bệnh lý DĐTMMC hố sọ trước có khả năng cao tắc vị trí dò và bảo tồn động mạch trung tâm võng mạc.
Từ khóa
Dò động tĩnh mạch màng cứng, Hố sọ trước, Can thiệp nội mạch.
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Cognard C, Gobin YP, Pierot L, et al (1995). Cerebral dural arteriovenous fistulas: clinical and angiographic correlation with a revised classification of venous drainage. Radiology. 194: 671–680.
3. Guilherme Dabus, Peter Kan, Carlos Diaz et al (2021). Endovascular Treatment of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula. Journal of Neuroradiology. 63(2), 259-266.
4. Felipe P Trivelato, Stanislas Smajda, Suzana Saleme et al (2022). Endovascular Treatment of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula as a first-line approach. Journal of Neuroradiology. 137(6), 1758-1765.
5. Sugihara M, Fujita A, Ikeuchi Y, Hori T et al (2023). Combine transarterial and transvenous embolization of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula. Surg Neurol Int.14:277.
6. Ferreira MY, Gunkan A, Batista S, Porto et al (2024). Feasibility, safety and efficacy of Endovascular Treatment of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula: a systematic review. Neurosurg Rev. 47(1):217.
7. Nguyễn Huỳnh Nhật Tuấn, Lê Văn Khoa và cs (2024). Đặc điểm hình ảnh rò động tĩnh mạch màng cứng nội sọ từ chiến lược điều trị. Kỷ yếu hội Chẩn đoán hình ảnh y học Thành phố Hồ Chí Minh.
8. Kan Xu, Tiefeng Ji, Chao Li, Jinlu Yu et al (2019). Current status of Endovascular treatment of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula. Int J Med Sci. 16(2):203-211.
9. Vanloon M, Van Renterghem et al ( 2024). Surgical management of anterior cranial fossa dural arteriovenous fistula. Interdisciplinary Neurosurgery. 36.