ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH DÒ ĐỘNG TĨNH MẠCH MÀNG CỨNG CÓ HẸP TẮC XOANG NGANG – SIGMOID TRÊN CHỤP MẠCH MÁU XÓA NỀN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mở đầu: Dò động tĩnh mạch màng cứng (DĐTMMC) chiếm khoảng 10% dị dạng mạch máu nội sọ nói chung. Trong đó dò liên quan đến xoang ngang và xoang sigmoid có tần suất hay gặp chỉ sau vị trí xoang hang ở Việt Nam. Cơ chế bệnh sinh của dò màng cứng vị trí này thường liên quan đến hẹp tắc xoang tĩnh mạch mạn tính. Mục đích nghiên cứu của chúng tôi là đánh giá đặc điểm hình ảnh DĐTMMC theo phân loại Cognard cũng như hẹp tắc xoang tĩnh mạch để phân tầng nguy cơ, tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
Phương pháp nghiên cứu: Báo cáo loạt ca các bệnh nhân DĐTMMC được chụp mạch máu xóa nền thực hiện tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 1/2018 đến tháng 01/2024.
Kết quả: Trong 47 bệnh nhân DĐTMMC được chụp mạch máu: tuổi trung bình là 53 tuổi, tỷ lệ nữ/nam là 2.1/1, rò một bên gặp trong 40/7 ca, rò cả hai bên 7/47 ca, động mạch nuôi chủ yếu là nhánh màng não của động mạch cảnh ngoài, phân loại Cognard IIa là 23,4%, Cognard IIb 17,1, Cognard IIa+IIb 31,8% Cognard III 12,7%% và IV 15,0%. Liên quan đến tình trạng hẹp tắc xoang với tắc xoang ngang sigmoid 1 bên chiếm hầu hết đa số với 55,3%, hẹp xoang ngang sigmoid 19,1%, tắc xoang ngang hai bên 25,5%.
Kết luận: Chụp mạch máu xóa nền là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán, phân tầng nguy cơ theo Cognard cũng như tình trạng hẹp tắc xoang tĩnh mạch để từ đó định hướng chiến lược theo dõi và điều trị phù hợp cho bệnh nhân.
Từ khóa
Dò động tĩnh mạch màng cứng nội sọ, Xoang ngang – sigmoid, Chụp mạch máu xóa nền
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Bradley Gross et al (2022). Cerebral cranial dural arteriovenous fistula. Stroke and vascular neurology, 2 (4).
3. Erik Lindgren et (2021). Cranial dural arteriovenous fistula in cerebral venous thrombosis. Journal of European academy of neurology.
4. Xu, K., Yang, X., Li, C., & Yu, J. (2018). Current status of endovascular treatment for dural arteriovenous fistula of the transverse-sigmoid sinus: A literature review. International journal of medical sciences, 15 (14), 1600–1610.
5. Miller, T. R., Giacon, L., Kole, M. J., Chen, R., Jindal, G., & Gandhi, D. (2018). Onyx embolization with the Apollo detachable tip microcatheter: A single-center experience. Interventional neuroradiology : journal of peritherapeutic neuroradiology, surgical procedures and related neurosciences, 24 (3), 339–344.
6. Nguyễn Tất Thiện, Vũ Đăng Lưu, Phạm Minh Thông, Trần Anh Tuấn, Lê Hoàng Kiên, Nguyễn Quang Anh, Nguyễn Thị Thu Trang, Nguyễn Hữu An, Trần Cường (2020). Đánh giá kết quả điều trị rò động tĩnh mạch màng cứng nội sọ ngoài vùng xoang hang bằng can thiệp nội mạch có sử dụng bóng chẹn bảo vệ. Tạp chí điện quang Việt Nam, 41, 4-10.
7. Nguyễn Huỳnh Nhật Tuấn, Lê Văn Khoa và cs (2024). Đặc điểm hình ảnh dò động tĩnh mạch màng cứng nội sọ từ chiến lược điều trị. Kỷ yếu hội Chẩn đoán hình ảnh y học Thành phố Hồ Chí Minh.
8. Nguyễn Huỳnh Nhật Tuấn, Lê Văn Khoa và CS (2018). Can thiệp nội mạch điều trị dò động tĩnh mạch màng cứng xoang hang.