KẾT QUẢ TẠO HÌNH ĐỐT SỐNG BẰNG BƠM XI MĂNG SINH HỌC TRONG ĐIỀU TRỊ XẸP ĐỐT SỐNG CÓ KHOANG TRỐNG

Nguyễn Văn Tú1, , Phạm Mạnh Cường2, Đàm Thủy Trang2, Trần Văn Lượng, Vũ Đăng Lưu1
1 Trường Đại học Y Hà Nội
2 Trung tâm Điện Quang - Bệnh viện Bạch Mai

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Khoang trống trong thân đốt sống (IVC) thường được thấy ở những bệnh nhân bị xẹp đốt sống, trong đó nguyên nhân chủ yếu do loãng xương (OVCF) gây nên tình trạng đau mạn tính và không liền thân đốt sống. 

Mục tiêu: Mô tả đặc điểm hình ảnh và kết quả tạo hình đốt sống bằng bơm xi măng sinh học trong điều trị xẹp đốt sống có khoang trống.

 Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu mô tả trên 100 bệnh nhân xẹp đốt sống có được điều trị tạo hình đốt sống bằng bơm xi măng sinh học, dấu hiệu IVC được quan sát thấy trên 45 bệnh nhân. Đánh giá mức độ đau bằng thang điểm VAS, chức năng cột sống theo thang điểm Oswestry (ODI), chiều cao thân đốt sống xẹp trước và sau can thiệp; lượng xi măng được bơm; vị trí rò xi măng. Kết quả can thiệp được đánh giá theo tiêu chuẩn của Macnab.

 Kết quả: trong 45 bệnh nhân có dấu hiệu IVC ( 8 nam và 36 nữ), tuổi trung bình là 74,5 tuổi (57-91). Vị trí đốt sống xẹp hay gặp nhất là L1 với tỷ lệ 37,05%. Xẹp đốt sống có khí hay gặp nhất với 58,8%, xẹp có dịch và có cả dịch lẫn khí lần lượt là 23,5% và 17,7%. Lượng xi măng trung bình được bơm vào mỗi thân đốt sống là 4ml (2,5-8ml). Rò xi măng ra ngoài thân đốt sống gặp ở 13,6% trường hợp. Điểm VAS và ODI trung bình trước can thiệp là 6,77 và 3,48 so với 1,73 và 1,8 tại lần theo dõi cuối. Không có sự khác biệt đáng kể về điểm VAS và ODI ở nhóm bệnh nhân có IVC và không có IVC. Chiều cao của thân đốt sau bơm xi măng tăng lên đáng kể là 8,93mm tương ứng 74,2%. Kết quả điều trị tốt và rất tốt là 79,5% theo Macnab.

 Kết luận: Tạo hình đốt sống bằng bơm xi măng sinh học trong điều trị xẹp đốt sống có khoang trống là một thủ thuật an toàn, ít biến chứng, giúp giảm đau và cải thiện nhanh chóng và lâu dài chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Kim DY, Lee SH, Jang JS, Chung SK, Lee HY. Intravertebral vacuum phenomenon in osteoporotic compression fracture: report of 67 cases with quantitative evaluation of intravertebral instability. J Neurosurg. 2004;100:24–31.
2. Linn J, Birkenmaier C, Hoffmann RT, Reiser M, Baur-Melnyk A. The intravertebral cleft in acute osteoporotic fractures: fluid in magnetic resonance imaging-vacuum in computed tomography? Spine (Phila Pa 1976) 2009;34:E88–93.
3. Lane JI, Maus TP, Wald JT, Thielen KR, Bobra S, Luetmer PH. Intravertebral clefts opacified during vertebroplasty: pathogenesis, technical implications, and prognostic significance. AJNR Am J Neuroradiol. 2002;23:1642–1646
4. Shih TT, Tsuang YH, Huang KM, Chen PQ, Su CT. Magnetic resonance imaging of vertebral compression fractures J Formos Med Assoc 1996; 95: 313-9.
5. Hasegawa K, Takahishi HE, Koga Y, Kawashima T, Hara T, Tanabe Y, Kawashima T, Hara T, Tanabe Y, Tanaka S. Mechanical properties of osteopenic vertebral bodies monitored by acoustic emission. Bone. 1993;14:737–743.
6. Libicher M, Appelt A, Berger I, Baier M, Meeder PJ, Grafe I, Dafonseca K, Nöldge G, Kasperk C. The intravertebral vacuum phenomenon as specific sign of osteonecrosis in vertebral compression fractures: results from a radiological and histological study. Eur Radiol. 2007;17:2248–2252.
7. Yu CW, Hsu CY, Shih TT. Vertebral osteonecrosis: MR imaging findings and related changes on adjacent levels. AJNR Am J Neuroradiol. 2007;28:42–47.
8. McKiernan F, Jensen R, Faciszewski T. The dynamic mobility of vertebral compression fractures. J Bone Miner Res. 2003;18:24–29.
10. Hasegawa K, Homma T, Uchiyama S, Takahashi H. Vertebral pseudarthrosis in the osteoporotic spine. Spine (Phila Pa 1976) 1998;23:2201–2206.
11. Jang JS, Kim DY, Lee SH. Efficacy of percutaneous vertebroplasty in the treatment of intravertebral pseudarthrosis associated with noninfected avascular necrosis of the vertebral body. Spine (Phila Pa 1976) 2003;28:1588–1592.
12. Zarate B, Gutierrez J, Wakhloo AK, Gounis MJ, Reyes-Sánchez A. Clinical Evaluation of a New Kyphoplasty Technique With Directed Cement Flow. Clin Spine Surg. 2012;25(3):E61.doi:10.1097/BSD.0b013e31824a7e2c