GIÁ TRỊ CỦA THANG ĐIỂM ASPECTS TIÊN LƯỢNG HỒI PHỤC BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO CẤP TUẦN HOÀN TRƯỚC ĐƯỢC LẤY HUYẾT KHỐI CƠ HỌC

Nguyễn Thanh Tâm1, Vũ Đăng Lưu2, Trần Anh Tuấn2, Lê Hoàng Kiên2, Nguyễn Quang Anh2, Trần Cường3,
1 Bộ môn CDHA, ĐHY Hà Nội
2 Trung tâm Điện quang, Bệnh viện Bạch Mai
3 Bệnh viện Bạch Mai

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: So sánh giá trị của thang điểm ASPECTS trong tiên lượng hồi phục bệnh nhân nhồi máu não cấp tuần hoàn trước được lấy huyết khối với tiêu chuẩn so sánh là chụp tưới máu trước can thiệp.


Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang hồi cứu kết hợp với tiến cứu 60 trường hợp được chụp CLVT không tiêm thuốc, CTA, CTP, sử dụng phần mềm RAPID tính giá trị core, penumbra và lấy huyết khối cơ học trong 6-24 giờ kể từ thời điểm khởi phát tại trung tâm Điện Quang, bệnh viện Bạch Mai từ. Dự hậu đột quỵ tốt (0-2 điểm) và xấu (3-6 điểm) được đánh giá tại thời điểm sau 3 tháng bởi thang điểm hồi phục chức năng Rankin hiệu chỉnh (mRS). Sử dụng đường cong ROC và giá trị AUC để so sánh giá trị tiên lượng dự hậu đột quỵ tốt và xấu của ASPECTS và các giá trị core, penumbra, mismatch ratio.


Kết quả: Từ tháng 1/2023 đến tháng 1/2024, có 60 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu. Tại thời điểm 90 ngày, tỷ lệ kết cục độc lập chức năng mRS tốt (0-2) là 58%, mRS xấu (3-6) là 42%. Đường cong ROC đã chỉ ra rằng, trong các chỉ số ASPECTS, core, penumbra và mismatch ratio, chỉ có ASPECTS có khả năng tiên lượng tốt dự hậu đột quỵ (p = 0.001<0.05), diện tích dưới đường cong là 0.727 với chỉ số điểm cắt J – point tại ngưỡng ASPECTS = 6 với độ nhạy 91.4% và độ đặc hiệu 48%


Kết luận: ASPECTS ≥ 6 có khả năng tiên lượng dự hậu hồi phục chức năng tốt sau đột quỵ ở những bệnh nhân nhồi máu não cấp tuần hoàn trước được lấy huyết khối tại cửa sổ mở rộng. Từ đó có thể xem xét đến việc sử dụng ASPECTS ≥ 6 để thay thế cho CTP lựa chọn bệnh để lấy huyết khối cơ học tại những cơ sở y tế không có các phương tiện chẩn đoán hình ảnh nâng cao.


Từ khóa: đột quỵ sau 6 giờ, lấy huyết khối cơ học, ASPECTS, core, penumbra, mismatch ratio.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Vu-Dang L, Nguyen QA, Nguyen-Thi-Thu T, et al. Endovascular Treatment for Acute Tandem Occlusion Stroke: Results from Case Series of 17 Patients. Ann Indian Acad Neurol. 2020;23(1):78-83. doi:10.4103/aian. AIAN_464_18
2. Tuấn TA. Nghiên cứu kết quả điều trị bệnh nhân nhồi máu não cấp sau 6 giờ bằng lấy huyết khối cơ học tại bệnh viện Bạch Mai: Tạp Chí Học Lâm Sàng. 2021;121:25-29.
3. Nogueira RG, Jadhav AP, Haussen DC, et al. Thrombectomy 6 to 24 Hours after Stroke with a Mismatch between Deficit and Infarct. N Engl J Med. 2018;378(1):11-21. doi:10.1056/NEJMoa1706442
4. Albers GW, Marks MP, Kemp S, et al. Thrombectomy for Stroke at 6 to 16 Hours with Selection by Perfusion Imaging. N Engl J Med. 2018;378(8):708-718. doi:10.1056/NEJMoa1713973
5. Nguyen TN, Abdalkader M, Nagel S, et al. Noncontrast Computed Tomography vs Computed Tomography Perfusion or Magnetic Resonance Imaging Selection in Late Presentation of Stroke With Large-Vessel Occlusion. JAMA Neurol. 2022;79(1):22-31. doi:10.1001/jamaneurol.2021.4082
6. Anh NQ, Luu VD, Tuan TA, et al. 4. Results of mechanical thrombectomy in acuted ischemic stroke patients due to large vessel occlusionsat Bach Mai Hospital: Sharing experiences from 227 cases. Tạp Chí Nghiên Cứu Học. 2022;154(6):28-36. doi:10.52852/tcncyh.v154i6.702
7. Sacco RL, Kasner SE, Broderick JP, et al. An updated definition of stroke for the 21st century: a statement for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2013;44(7):2064-2089. doi:10.1161/STR.0b013e318296aeca
8. Liebeskind DS, Saber H, Xiang B, et al. Collateral Circulation in Thrombectomy for Stroke After 6 to 24 Hours in the DAWN Trial. Stroke. 2022;53(3):742-748. doi:10.1161/STROKEAHA.121.034471
9. Sotheary S, Lưu VĐ, Tuấn TA, Anh NQ, Thiện NT. Đặc điểm hình ảnh và vai trò chụp cắt lớp vi tính 128 dãy tưới máu não trong chẩn đoán nhồi máu não cấp do tắc động mạch cảnh trong. Tạp Chí Điện Quang Học Hạt Nhân Việt Nam. 2020;(40):51-56. doi:10.55046/vjrnm.40.194.2020 10. Phạm Quang Thọ, Mai Duy Tôn, Trần Anh Tuấn, Đào Việt Phương. Đặc điểm lâm sàng, chụp cắt lớp vi tính tưới máu và kết quả điều trị bệnh nhân nhồi máu nao cấp do tắc mạch lớn tuần hoàn não trước sau 6 giờ. Tạp Chí Học Việt Nam. Published online August 20, 2019:58-63.
11. Ngọc NH, Ân NQ, Thuần ĐĐ. Đặc điểm lâm sàng, hình ảnh cắt lớp vi tính tưới máu não áp dụng phần mềm rapid ở bệnh nhân nhồi máu não hệ tuần hoàn não trước. Tạp Chí Học Việt Nam. 2023;526(2). doi:10.51298/vmj. v526i2.5496
12. Minh PH, Lưu VĐ, Anh NQ, Kiên LH, Thiện NT, An NH. Đánh giá hiệu quả lấy huyết khối ở bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc mạch lớn tuần hoàn trước không dùng thuốc tiêu sợi huyết. Tạp Chí Học Việt Nam. 2023;522(2). doi:10.51298/vmj.v522i2.4300
13. Beckhauser MT, Castro-Afonso LH, Dias FA, et al. Extended Time Window Mechanical Thrombectomy for Acute Stroke in Brazil. J Stroke Cerebrovasc Dis Off J Natl Stroke Assoc. 2020;29(10):105134. doi:10.1016/j.jstrokecer ebrovasdis.2020.105134
14. Nie X, Pu Y, Zhang Z, Liu X, Duan W, Liu L. Futile Recanalization after Endovascular Therapy in Acute Ischemic Stroke. BioMed Res Int. 2018;2018:5879548. doi:10.1155/2018/5879548
15. Lin MP, Liebeskind DS. Imaging of Ischemic Stroke. Contin Lifelong Learn Neurol. 2016;22(5):1399-1423. doi:10.1212/CON.0000000000000376
16. Hằng TTM, Trung NQ, Thắng NH. Kết quả điều trị can thiệp nội mạch lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học trên bệnh nhân nhồi máu não cấp trong cửa sổ từ 6 đến 24 giờ. Published online 2022.
17. Natera-Villalba E, Cruz-Culebras A, García-Madrona S, et al. Mechanical thrombectomy beyond 6 hours in acute ischaemic stroke with large vessel occlusion in the carotid artery territory: experience at a tertiary hospital. Neurol Engl Ed. 2023;38(4):236-245. doi:10.1016/j.nrleng.2020.08.013
18. Maguida G, Shuaib A. Collateral Circulation in Ischemic Stroke: An Updated Review. J Stroke. 2023;25(2):179198. doi:10.5853/jos.2022.02936
19. Voleti S, Vidovich J, Corcoran B, et al. Correlation of Alberta Stroke Program Early Computed Tomography Score With Computed Tomography Perfusion Core in Large Vessel Occlusion in Delayed Time Windows. Stroke. 2021;52(2):498-504. doi:10.1161/STROKEAHA.120.030353