BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP LÂM SÀNG TỔN THƯƠNG ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN GIỮA HAI BÁN CẦU ĐẠI NÃO SAU CHẤN THƯƠNG ĐẦU ĐƯỢC XÁC ĐỊNH CHẨN ĐOÁN BẰNG HÌNH ẢNH HỌC CỘNG HƯỞNG TỪ KHUẾCH TÁN SỨC CĂNG (DTI: DIFFUSION TENSOR IMAGING)

Nguyễn Dương Quốc Anh1,, Trần Chí Cường1
1 Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đại cương: Chấn thương sọ não (CTSN) là một tổn thương mắc phải của não gây ra bởi một tác động đột ngột lên vùng đầu gây phá vỡ chức năng bình thường của não bộ. Sự toàn vẹn chất trắng là điểm quan trọng trong việc duy trì chức năng của não. Theo thời gian, qua nhiều tháng nhiều năm, những di chứng sau chấn thương có thế dẫn đến sự thay đổi cấu trúc và chức năng của não liên quan các vấn đề bao gồm teo não, sự mất dần các sợi thần kinh và mất dần sự kết nối giữa các sợi thần kinh, thoái hóa thần kinh và suy giảm dần chức năng. Tuy nhiên việc chẩn đoán tổn thương liên quan đến sợi trục thần kinh và sự liên kết cũng còn bị giới hạn bởi các kỹ thuật hình ảnh truyền thống


Giới thiệu ca bệnh: Bệnh nhân nữ, 54 tuổi, vào viện vì tình trạng khó khăn trong phối hợp động tác. Tiền sử ghi nhận chấn thương sọ não nặng có hôn mê khoảng 10 ngày, được điều trị nội khoa tích cực. Sau chấn thương bệnh nhân có một số tình trạng bao gồm giảm trí nhớ, khó khăn trong việc phối hợp các động tác với nhau, được chẩn đoán hội chứng hậu chấn động não. Thăm khám lâm sàng ghi nhận GCS 15 (Glasgow coma scale), sức cơ tay – chân hai bên 5/5 nhưng bệnh nhân không thể đi lại được. Bệnh nhân được chụp hình ảnh bằng hệ thống máy Siemens 3.0 Spectra, các thông số được xử lý bởi phần mềm Syngo Via 4.1. Cộng hưởng từ hình thái học của não (Morphometry) cho thấy sự giảm đáng kể thể tích cấu trúc thể chai. Hình ảnh cộng hưởng từ khuếch tán sức căng (DTI: Diffusion Tensor Imaging) ghi nhận giảm thông số FA (phân số dị hướng) vùng thể chai và thái dương phải. FA (fractional anisotropy) là một thước đo có giá trị từ 0 đến 1 nhằm mô tả mức độ dị hướng của một quá trình khuếch tán. Dựa trên sự giảm của FA vùng thể chai có thể xác định chẩn đoán có sự mất liên kết giữa hai bán cầu đại não. Cộng hưởng từ bó sợi thần kinh (Tractography) tiếp tục được sử dụng mô tả sự mất đi phần lớn sợi trục vùng thể chai.


Kết luận: Chấn thương sọ não là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm trong cộng đồng. DTI một công cụ chẩn đoán hữu dụng để giải thích toàn diện về bệnh cảnh của bệnh nhân

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. McKee, A., T. D. Stein, P. T. Kiernan, and V. E. Alvarez, 2015, The neuropathology of chronic traumatic encephalopathy. Brain Pathol. 25:350–364.
2. Tomaiuolo, F., G. A. Carlesim, M. Di Paola, M. Petrides, F. Fera, R. Bonanni, R. Formisano, P. Pasqualetti, and C.Caltagirone, (2004), Gross morphology and morphometric sequelae in the hippocampus, fornix, and corpus callosum of patients with severe non-missile traumatic brain injury without macroscopically detectable lesions: a T1 weighted MRI study. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 75:1314–1322.
3. Singh M, (2009), MRI-DTI tractography to quantify brain connectivity in traumatic brain injury. US Army Medical Research and Materiel Command.
4. Faria A, (2010) Atlas-based analysis of neurodevelopment from infancy to adulthood using diffusion tensor imaging and applications for automated abnormality detection. Neuroimage, 52(2):415-428.
5. B S Hemanth Kumar, S K Mishra, R Trivedi, S Singh, P Rana, S Khushu, (2014), Demyelinating evidences in CMS rat model of depression: A DTI study at 7 T, Neurosciencs volume 275, Elsevier Pages: 12 – 21
6. Jean Pierre Laissy, Bruno Patrux, Christine Duchateau, Didier Hannequin, Pierre Hugonet, Hamid Ait-Yahia, and Jacques Thiebot, (1993), Midsagittal MR Measurements of the Corpus Callosum in Healthy Subjects and Diseased Patients: A Prospective Survey, AJNR 14:145-154.
7. Traumatic Brain Injury (TBI)-Definition, Epidemiology, Pathophysiology. [http://emedicine.medscape.com/ article/326510-overview].