BƯỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ VAI TRÒ CỦA FDG-PET/CT TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ LẬP KẾ HOẠCH XẠ TRỊ UNG THƯ VÒM MŨI HỌNG

Mai Trọng Khoa1, Dư Đức Chiến2, Trần Hải Bình1, Vũ Hữu Khiêm1,
1 Bệnh viện Bạch Mai
2 Bệnh viện Lão khoa Trung ương

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

TÓM TẮT
Ung thư vòm mũi họng (NPC) là bệnh thường gặp trên thế giới (theo Hiệp hội Kiểm soát Ung thư Quốc tế, bệnh chiếm tới 1% dân số) và là một trong nhưng nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở miền nam Trung Quốc cũng như ở các nước Đông Nam Á. PET/CT (chụp cắt lớp phát xạ positron) là một hình thái thăm khám hình ảnh hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong quản lý NPC. Chụp FDG-PET/CT được ứng dụng để chẩn đoán, chẩn đoán giai đoạn, đánh giá lại giai đoạn trong những trường hợp bệnh tái phát, theo dõi đáp ứng điều trị và lập kế hoạch xạ trị.
Mục tiêu: Bước đầu đánh giá vai trò của FDG-PET/CT trong chẩn đoán và lập kế hoạch xạ trị trên 20 bệnh nhân ung thư vòm mũi họng (K vòm).
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 20 bệnh nhân được chẩn đoán xác định ung thư vòm mũi họng, có giải phẫu bệnh, chụp FDG-PET/CT chẩn đoán, xác định giai đoạn bệnh và mô phỏng lập kế hoạch xạ trị trong thời gian từ tháng 7/2010 đến tháng 01/2011.
Kết quả: 1. FDG-PET/CT rất có giá trị trong chẩn đoán và xác định chính xác giai đoạn bệnh trong ung thư vòm mũi họng: phát hiện khối u nguyên phát cho bệnh nhân ung thư di căn chưa rõ nguyên phát; mức độ hấp thu FDG (giá trị SUV) cao tại u vòm (SUV trung bình=11,83), hạch di căn (SUV trung bình=8,37) giúp dễ dàng phát hiện tổn thương; thay đổi giai đoạn bệnh ở 38,9% bệnh nhân, thay đổi hướng điều trị cũng như giúp tiên lượng bệnh tốt hơn.
2. FDG-PET/CT mô phỏng rất hữu ích trong lập kế hoạch xạ trị ung thư vòm mũi họng: giúp xác định chính xác thể tích khối u sinh học BTV; không bỏ sót hạch vùng; thay đổi thể tích xạ trị ở 80% các bệnh nhân so với chụp CT mô phỏng thông thường, giảm thể tích xạ trị ở 60% bệnh nhân, hạn chế biến chứng do tia xạ. Thể tích GTV-PET trung bình là 92,3 cm3 so với thể tích GTV-CT là 128,4 cm3.
Kết luận: Sử dụng FDG-PET/CT để chẩn đoán và mô phỏng lập kế hoạch xạ trị cho bệnh nhân ung thư vòm mũi họng là kĩ thuật mang lại hiệu quả cao và an toàn cho người bệnh.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phan Sỹ An và cộng sự: Bài giảng Y học hạt nhân, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, 2009, tr. 100-106.
2. Nguyễn Bá Đức: Chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, 2009, tr. 100-111.
3. Mai Trọng Khoa, Trần Đình Hà, Phan Sỹ An, Lê Chính Đại và cộng sự (2010): Ứng dụng kĩ thuật chụp hình PET/CT trong ung thư tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu Bệnh viện Bạch Mai, Y học thành phố Hồ Chí Minh, trang 570-579.
4. Koshy M, Paulino AC, Howell R, Schuster D, Halkar D, Davis LW: F-18 FDG PET-CT fusion in radiotherapy treatment planning for head and neck cancer. Head and neck cancer 2005, 27(6): 494-502.
5. Edmund Kim E. Edward Jackson E. Molecular Imaging in Oncology. Springer – Verlag Berlin Heidelberg, 2007.
6. Lang O, Schneider K, Breuning A et al 1999 Head and neck cancer: value of F-18 FDG in primary staging anhd suspicion of recurrence [abstract] J Nucl Med 40 (5 Suppl):63P.
7. Ruiz F J, D Saenz – Abad, AM Hualde – Enguila. Positron Emission Tomography: Useful in Detecting Metastatic Cancer of Unknown Primary. Singapore Med J, 2005.
8. Vincent T, Devita, Jr Theodone S. Lawrence Steven A, Rosenberg Wolters Kluwer: Cancer principles and practice of oncology. Annual advances, Volume 1. Lippincott William & Wilkins; Philadelphia, USA, 2010.
9. Z.Xiang: PET/CT fusion in radiotherapy treatment planning for head and neck cancer. Journal of Clinical Oncology, 2009 ASCO Annual Meeting Proceedings (Post-Meeting Edition).Vol 27, No 15S (May 20 Supplement), 2009: e17046.